Konferencja odbędzie się 12 czerwca 2023 r. (poniedziałek) w godz. 10.00-14.00 w sali konferencyjnej (parter budynku B) w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Sękocinie Starym.
Udział w konferencji jest również dostępny online na platformie Zoom.
Kliknij poniższy link, aby dołączyć do webinaru:
https://zoom.us/j/93359951305?pwd=bWNOOUlhS1p2MzVqZVA3ak1QNHE1UT09
Kod dostępu: 524096
Serdecznie zapraszamy!
Instytut Badawczy Leśnictwa serdecznie zaprasza wszystkich chętnych do wzięcia udziału w Pikniku Rodzinnym, który odbędzie się w dniach 2-3 czerwca br. (piątek-sobota) w godz. 9.30-14.30 w Sękocinie Starym (ul. Braci Leśnej 3).
Piknik pt. EKOSYSTEMY LEŚNE I ŻYWIOŁY jest realizowany w ramach projektu „Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie” i jest dofinansowany ze środków Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
W ramach Pikniku przewidujemy:
i wiele, wiele innych atrakcji…
Nasi edukatorzy i naukowcy w przystępny sposób przekażą wiedzę przyrodniczo-leśną, w kontekście „czterech żywiołów” – zmian klimatycznych, które w znaczący sposób wpływają nie tylko na życie ludzi na Ziemi, ale także na ekosystemy leśne.
Zapewniamy ciepły posiłek przy ognisku (kiełbaski z rusztu). Strój terenowy mile widziany.
Serdecznie zapraszamy!
Więcej informacji – tel. 530 505 610
16 grudnia 2022 r. w siedzibie Instytutu Badawczego Leśnictwa odbył się finał centralny ogólnopolskiego konkursu wiedzy pt. „Leśni Poskramiacze Żywiołów”.
Konkurs był skierowany do młodzieży ze szkół ponadpodstawowych, a jego celem była popularyzacja problematyki klęsk żywiołowych w lasach w aspekcie przyczyn występowania różnego typu zagrożeń ekosystemów leśnych oraz możliwych sposobów przeciwdziałania im.
Do Sękocina Starego przybyło ponad 80 uczniów liceów ogólnokształcących i techników leśnych, aby powalczyć o tytuł: Złotego, Srebrnego i Brązowego Poskramiacza Żywiołów. Konkurs jest jednym z zadań przewidzianych w projekcie pt. „Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”, finansowanym przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu priorytetowego nr 5.5 „Edukacja ekologiczna”. Wszystkich przybyłych przywitał prof. dr hab. Jacek Hilszczański – dyrektor IBL i Artur Sawicki – Kierownik Projektu.
Ogółem w konkursie wzięło udział 114 uczniów z 9 szkół ponadpodstawowych. W pierwszym etapie uczniowie rozwiązywali w swoich szkołach nadesłane testy z pytaniami ułożonymi przez autorów projektu, obejmujące zagadnienia zagrożenia lasu przez różne czynniki, sprowadzone do starożytnej klasyfikacji 4 żywiołów: wody, ognia, ziemi i powietrza. Zmieściły się w tym kwestie uszkodzeń lasu przez pożary, powodzie, susze, owady, grzyby, zwierzynę, wiatr czy śnieg. Na podstawie oceny tego pierwszego testu wyłoniono finalistów, których zaproszono na drugi etap do siedziby Instytutu Badawczego Leśnictwa w Sękocinie.
Na finał centralny przybyło ponad 80 uczniów z 7 szkół średnich, w tym najliczniejsza ekipa z Technikum Leśnego w Tucholi (29 osób). Finałowy konkurs składał się z części ustnej i pisemnej. W części pisemnej rozdano uczniom testy o odpowiednio wyższym stopniu trudności, na których rozwiązanie dostali godzinę. Nad prawidłowością przebiegu Konkursu czuwał zespół projektowy, w osobach: dr inż. Magdalena Janek, dr inż. Artur Rutkiewicz, dr inż. Adam Wójcicki, dr inż. Tadeusz Zachara i mgr inż. Artur Sawicki.
W celu poprawnego przebiegu finału centralnego konkursu oraz wyłonienia finalistów zostało powołane 5-osobowe Jury Konkursu, w skład którego weszli:
W przerwie jury konkursu dokonało sprawdzenia wyników i na ich podstawie wyłoniło najlepszą dziesiątkę, w której znalazło się po troje przedstawicieli Techników Leśnych w Brynku i Tucholi oraz I LO w Piekarach Śląskich, a także 1 reprezentant Technikum Leśnego w Białowieży. Ich zadaniem było odpowiedzieć ustnie na zestaw 3 wylosowanych pytań problemowych. Każda odpowiedź uczestnika była oceniana przez jurorów w skali 6-punktowej (0-5) i suma punktów przyznanych przez nich stanowiła dorobek części ustnej. W oczekiwaniu na wyniki, na wyraźne życzenie uczestników, otwarto do zwiedzania Salę Historii IBL i było to pierwsze jej udostępnienie po koronawirusowej wymuszonej przerwie.
Ostatecznie, mimo silnej konkurencji ze strony uczniów techników leśnych, zwyciężczynią okazała się Zosia Koba z I LO w Piekarach Śląskich, która zdobyła 71 punktów na 75 możliwych, zdobywając tytuł „Złotego Pogromcy Żywiołów”. Drugie miejsce i tytuł „Srebrnego Pogromcy Żywiołów” przypadł Szymonowi Kameli (70 pkt.), a trzecie („Brązowy Pogromca Żywiołów”) – Jakubowi Kopyciokowi (65 pkt.) – obaj reprezentowali Technikum Leśne w Brynku.
Przyznano też nagrody zespołowe dla najlepszych szkół. Fundatorem wszystkich nagród dla zwycięzców, jak i wszystkich uczestników finału centralnego, o łącznej wartości ok. 12.000 zł był sponsor projektu – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Nagrody indywidualne stanowiły książki i albumy przyrodnicze wydane przez Oficynę Wydawniczą OIKOS oraz zestawy skał i minerałów, zaś zespołowe (dla szkół) – książki i albumy z Oficyny Wydawniczej MULTICO oraz mapy Polski do zawieszenia w gabinetach szkolnych.
Projekt realizowany jest od 2019 roku i ma się zakończyć się w połowie 2023 roku. W planie znajdują się jeszcze szkolenia liderów edukacji, którzy w swoim środowisku będą szerzyć przyswojoną wiedzę. W ramach projektu cały czas funkcjonuje też strona internetowa www.zywiolywlasach.pl. Można na niej uzyskać informacje o planowanych akcjach, pobrać materiały popularyzujące wiedzę leśną lub też podyskutować z ekspertem na forum dyskusyjnym.
W dniach 16-17 listopada br. w Instytucie Badawczym Leśnictwa zebrała się komisja Konkursu Wiedzy pt. „Leśni Poskramiacze Żywiołów” w celu przeprowadzenia oceny nadesłanych prac pisemnych i wyłonienia finalistów Etapu II – centralnego.
Komisja w składzie:
1. Adam Wójcicki (Zakład Lasów Górskich IBL) – Przewodniczący
2. Magdalena Janek (Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych IBL) – Członek
3. Tadeusz Zachara (Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych IBL) – Członek
4. Artur Sawicki (Informacja Naukowa i Promocja IBL, kierownik Projektu) – Członek
stwierdziła, co następuje:
1) Swój udział w Konkursie, w regulaminowym czasie, zgłosiło się 9 szkół średnich, które przesłały zgłoszenia łącznie 114 uczniów. Są to: Technikum Leśne w Białowieży, Technikum Leśne w Tucholi, Zespół Szkół Leśnych i Ekologicznych w Brynku, Zespół Szkół Drzewnych i Leśnych w Garbatce-Letnisku, I Liceum Ogólnokształcące w Kędzierzyn-Koźlu, V Liceum Ogólnokształcące w Lublinie, AZS I Liceum Ogólnokształcące w Piekarach Śląskich, Zespół Szkół nr 2 w Lubartowie i Zespół Szkół nr 3 w Łukowie.
2) Wszystkie ww. szkoły w terminie otrzymały pakiety konkursowe, składające się z: testów, egzemplarzy regulaminu konkursu, plakatów konkursowych, broszur i folderów projektowych. Pakiety zostały wysłane listami poleconymi za potwierdzeniem odbioru, na nazwiska dyrektorów szkół. Otrzymanie pakietów zostało potwierdzone drogą mailową lub telefonicznie przez przedstawicieli szkół odpowiedzialnych za przeprowadzenie konkursu w szkołach.
3) W dniu 7 listopada br. o godz. 10.00 we wszystkich szkołach odbył się test pisemny I etapu konkursu, za którego sprawne przeprowadzenie odpowiadali dyrektorzy szkół. Żadna ze szkół nie zgłosiła problemów z przeprowadzeniem tego etapu konkursu.
4) Do dnia 16 listopada br. tj. dnia rozpoczęcia pracy komisji, wpłynęło 9 pakietów zawierających 103 rozwiązane przez uczniów testy.
5) W dniach 16-17 listopada br. 4-osobowa komisja sprawdziła wszystkie testy, przyznając punkty za udzielone odpowiedzi. Liczba otrzymanych przez uczniów punktów wyniosła od 22,5 pkt. do 62,0 pkt. (maksymalnie można było zdobyć 70 pkt.).
6) Zgodnie z Regulaminem Konkursu VI. Organizacja Konkursu, pkt. 4: „Do uczestnictwa w Etapie II Konkursu kwalifikuje się stu uczestników, którzy uzyskali najwięcej punktów. (…) Organizator zastrzega sobie prawo do dopuszczenia do Etapu II liczbę uczestników przekraczającą 100 osób”. Ponieważ testy rozwiązało i nadesłało 103 uczniów, Komisja postanowiła dopuścić wszystkich uczniów do Etapu II, który odbędzie się 16 grudnia br. w siedzibie Instytutu Badawczego Leśnictwa w Sękocinie Starym.
O wynikach konkursu wszystkie szkoły zostaną powiadomione (mailem, telefonicznie i pisemnie).
Serdecznie dziękujemy Leśnym Poskramiaczom Żywiołów za udział w I etapie konkursu i przejścia do finału. Wszystkim życzymy powodzenia w finale centralnym!
Darz Bór!
14 października 2022 r. w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Sękocinie Starym odbyło się seminarium pt. „Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”.
Seminarium zorganizowane zostało w formie hybrydowej, z możliwością uczestnictwa poprzez platformę ZOOM. W spotkaniu uczestniczyło 65 osób, z czego połowa osób uczestniczyła w formie on-line. Uczestników seminarium powitał prof. dr hab. Jacek Hilszczański, Dyrektor Instytutu Badawczego Leśnictwa.
Na wstępie Artur Sawicki, kierownik projektu edukacyjnego pt. „Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”, w kilku zdaniach przedstawił założenia i dotychczas osiągnięte efekty ekologiczne.
Jako pierwszy swój referat wygłosił Pan Bartosz Pewniak, p.o. Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. W prezentacji dotyczącej zagrożeń ekosystemów leśnych w zakresie „żywiołu powietrze”, zwrócił uwagę na nieprzewidywalność oceny wystąpienia tego czynnika. W wyniku szkód powodowanych przez ten żywioł, głównie na skutek huraganowych wiatrów w ciągu ostatnich 20 lat, szczególnie wysokie straty w 2017 roku poniosły drzewostany z RDLP w Toruniu, Gdańsku, Poznaniu i Szczecinku. Silnym uszkodzeniom ulegały także drzewostany liściaste. Prelegent zwrócił również uwagę na ogromną przydatność w ocenie ryzyka wystąpienia szkód od wiatru potencjalnej mapy zagrożeń w drzewostanach, opracowanej przez prof. dr. hab. Arkadiusza Bruchwalda i dr hab. Elżbietę Dmyterko. Prelegent podkreślił potrzebę odpowiedniego doboru gatunków drzew przy zakładaniu upraw leśnych, z uwzględnieniem drzew zdolnych do wykształcania korzeni palowych. Apelował również, aby system korzeniowy sadzonek na w szkółkach nie był przycinany, gdyż to w przyszłości utrudnia drzewkom wytworzenie korzenia palowego. Także stosowanie rębni gniazdowej, przy jednoczesnym właściwym kształtowaniu granicy polno-leśnej, może wzmocnić ochronę drzewostanów przed skutkami huraganowych wiatrów.
Pan Krzysztof Rostek, naczelnik Wydziału Hodowli Lasu z Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych (DGLP) przedstawił zagrożenia ekosystemów leśnych wynikające z działalności żywiołu wody. Wbrew oczekiwaniom to nie nadmiar, a niedobór wody stanowi ogromne zagrożenie dla ciągłości i trwałości ekosystemów leśnych. Obecnie szczególnie zagrożone są lasy obszaru Wielkopolski i Polski Centralnej. Susza, jaką obserwujemy, może wywołana być nie tylko przez brak wody w atmosferze, ale również poprzez wystąpienie suszy hydrologicznej. Jak wskazuje Prelegent, jedynym skutecznym sposobem zaradzenia zagrożeniom ze strony żywiołu wody, wydaje się być realizowanie programów usprawniających możliwości retencji wody w lasach, skali lokalnej, jak i krajowej. Potencjalne błędy w regulacji stosunków wodnych w ekosystemach powodować mogą melioracje odwadniające tereny leśne, w tym funkcjonowanie rowów melioracyjnych bez sprawnych zastawek regulujących poziom wody.
Pani Agnieszka Hamera-Dzierżanowska z Wydziału Ochrony Lasu DGLP zapoznała uczestników seminarium z zagrożeniami powodowanymi przez w zakresie żywiołu „ziemi”, ze szczególnym uwzględnieniem czynników biotycznych. Zagrożenia te dotyczą nie tylko wstrząsów sejsmicznych, których praktycznie nie obserwujemy w Polsce od XVIII wieku, odnotowując jedynie zapadliska gleby na terenach poprzemysłowych. Jednak jako największe zagrożenie dla trwałości polskich lasów Prelegentka wymieniła zjawiska gradacyjne owadów i synergiczne oddziaływanie czynników takich jak grzyby i owady, przy nasileniu zjawisk katastroficznych wzmaganych zjawiskami klimatycznymi. Obserwowane często w ostatnich latach wysokie temperatury w okresach letnim i zimowym, nasiliły gradacje m.in. kornika ostrozębnego czy przypłaszczka granatka, jak również przyczyniły się do ekspansji półpasożytniczej jemioły w drzewostanach iglastych. Ponadto kompleks tzw. posuchy w igliwiu przyczynia się dodatkowo dodatkowo do rozwoju wielu patogenów.
Pan Jan Kaczmarowski z Wydziału Ochrony Lasu DGLP omówił praktyczne problemy zagrożenia ekosystemów leśnych od ognia. Prelegent zauważył, że korzystny wpływ pożarów na eliminację chrząszczy szkodników z ekosystemów leśnych w krajach skandynawskich, gdzie stosuje się kontrolowane wypalanie. Kontrolowane wypalanie może też przynosić korzystne efekty w niektórych ekosystemach. Takie podejście stosuje się w Polsce od 2015 roku podczas kontrolowanego wypalania wrzosowisk, co znacznie przyspiesza ich regenerację. Prelegent wskazał, że zanikanie tradycyjnych form użytkowania gruntów, w tym wypasu bydła w lasach powoduje, że wzrasta udział materiału palnego. Warto dlatego przeznaczać środki na cele prewencyjne, by zapobiegać pożarom przypadkowym w lasach i ograniczyć w nich ilość materiału palnego. Do nich zalicza się m.in. pasy przeciwpożarowe, które stanowią przerwę w ciągłości materiału palnego. Środki prewencyjne powszechnie stosowane są w Lasach Państwowych, jednak w lasach własności prywatnej jest ich o wiele za mało. Prelegent przedstawił alarmujące informacje, że 80% pożarów obecnie inicjowanych jest w lasach prywatnych.
Spotkanie zakończył Artur Sawicki, dziękując prelegentom i uczestnikom za udział w seminarium. Prof. dr hab. Jacek Hilszczański Dyrektor Instytutu Badawczego Leśnictwa podsumowując tematykę seminarium stwierdził, że konieczne jest wieloaspektowe spojrzenie na znaczenie wszystkich żywiołów w ekosystemach leśnych. Zauważył przy tym, że szczególną uwagę należy zwrócić na możliwość wykorzystania żywiołów na rzecz ochrony lasów, w tym żywiołu ogień, do redukcji wybuchu potencjalnych pożarów niekontrolowanych. Jednak obraz polskich lasów Jego zdaniem pozwala ocenić, że funkcjonują one prawidłowo, w dużej mierze dzięki fachowości leśników, gotowych do podejmowania wyzwań wobec nowych, nie znanych dotychczas zagrożeń.
Seminarium zostało przygotowane w ramach projektu edukacyjnego pt. „Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie”, dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Opracowanie: dr hab. Małgorzata Sułkowska
Zdjęcia: arch. IBL
Wystawa jest efektem ogólnopolskiego konkursu fotograficznego w ramach projektu edukacyjnego pt. “Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie” dofinansowanego ze środków NFOŚiGW, a realizowanego przez IBL.
Projekt ma na celu edukację dotyczącą przyczyn i skutków klęsk żywiołowych oraz działań podejmowanych przez leśników w celu zachowania trwałości i ciągłości lasów w Polsce.
Szczegóły projektu na stronie: www.zywiolywlasach.pl
Kurator wystawy: Artur Sawicki, IBL
Początek spotkania 28.10.2022 o godz. 14:00 w hallu z Galerią Rektorów SGGW, bud. 48, wejście C, I piętro, ul. Nowoursynowska 161.
Konkurs wiedzy dla szkół średnich pt. „Leśni Poskramiacze żywiołów” odbywa się w okresie: wrzesień 2022 r. – grudzień 2022 r. Termin nadsyłania zgłoszeń do udziału w Konkursie: 24 października 2022 r.
Więcej informacji w zakładce KONKURSY:
https://www.zywiolywlasach.pl/konkursy/konkurs-wiedzy-lesni-poskramiacze-zywiolow/
Szanowni Państwo,
Instytut Badawczy Leśnictwa ogłasza konkurs dla uczniów szkół ponadpodstawowych, w tym: liceów ogólnokształcących, techników leśnych, rolniczych i ogrodniczych pt. „Leśni Poskramiacze Żywiołów”.
Konkurs jest organizowany w ramach realizacji projektu edukacyjnego „Zagrożenia ekosystemów leśnych – klęski i przeciwdziałanie” i dofinansowany ze środków Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ważne terminy:
24 października 2022 r.* – nieprzekraczalny termin nadsyłania deklaracji i akceptacji,
7 listopada 2022 r. – Etap I (eliminacje szkolne) o godzinie 10.00,
30 listopada 2022 r. – powiadomienie o wynikach Etapu I oraz kwalifikacje do Etapu II, poinformowanie szkół oraz zakwalifikowanych uczestników,
16 grudnia 2022 r. – Etap II (centralny) w siedzibie IBL w Sękocinie Starym.
Łączna wartość nagród rzeczowych dla laureatów I, II i III miejsca oraz szkół przez nich reprezentowanych wynosi 6.000,00 zł.
Formularze zgłoszeniowe i więcej informacji na witrynie projektu w zakładce KONKURSY:
https://www.zywiolywlasach.pl/konkursy/konkurs-wiedzy-lesni-poskramiacze-zywiolow/
*Termin nadsyłania deklaracji udziału w Konkursie został wydłużony o 10 dni (z 14 na 24 października 2022 r.)
Seminarium odbędzie się 14 października 2022 r. (piątek) o godz. 10.00 w sali konferencyjnej (parter budynku B) w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Sękocinie Starym.
Prosimy o potwierdzenie udziału w seminarium do dnia 13 października; e-mail: A.Sawicki@ibles.waw.pl
Jak co roku, każdej jesieni, Instytut Badawczy Leśnictwa serdecznie zaprasza wszystkich chętnych do wzięcia udziału w Pikniku Rodzinnym.
Nasi edukatorzy i naukowcy w przystępny sposób przekażą wiedzę przyrodniczo-leśną, w kontekście „czterech żywiołów” – zmian klimatycznych, które w znaczący sposób wpływają nie tylko na życie ludzi na Ziemi, ale także na ekosystemy leśne.
W ramach Pikniku przewidujemy:
– Ognisko z pieczeniem kiełbasek
– Loty dronami
– Wiatr zagrożeniem dla lasu?
– Quizy, gry i zabawy na trawie
– Z koszykiem na grzyby
– „Co gryzie drzewa leśne” – żerowiska owadów
– „Żywioły w lesie” – edukacyjne gry planszowe i karciane
– Strażackie kręgle
i wiele, wiele innych atrakcji…
Piknik odbędzie się na terenie IBL w Sękocinie Starym, w sobotę 24. września br. w godz. 9.30-14.30. Zapewniamy ciepły posiłek przy ognisku (kiełbaski z rusztu). Strój terenowy mile widziany.
Serdecznie zapraszamy!
W sobotę 25 czerwca 2022 r. w godz. 9.30-14.30 serdecznie zapraszamy do Instytutu Badawczego Leśnictwa z siedzibą w Sękocinie Starym, na piknik rodzinny pt. EKOSYSTEMY LEŚNE i ŻYWIOŁY.
